Κάπου εκεί ψηλά υπάρχει ένας δορυφόρος που μας παρακολουθεί... Ο αμερικανικός DMSP (Defense Meteorological Satellite Program) καταγράφει τη νυχτερινή φωτεινή πραγματικότητα ανά τον πλανήτη και στέλνει φωτογραφίες σε κάθε ενδιαφερόμενο.
Η Ελλάδα όπως δείχνουν οι εικόνες αναπτύσσεται αφού φαίνεται να επεκτείνονται και οι περιοχές που φωτίζονται. Σπίτια χτίζονται παντού, νόμιμα ή παράνομα, οι πόλεις "ξεχειλώνουν" προς όλες τις κατευθύνσεις. Από ψηλά φαίνεται η άναρχη δόμηση και η αστική ανάπτυξη.
Ο δορυφόρος μάς υποδεικνύει και τα ιδανικά μέρη, τους μικρούς-μεγάλους παραδείσους, τις περιοχές δηλαδή στις οποίες δεν ανάβουν πολλά φώτα. Κατά το επιστημονικότερον, τις περιοχές με υψηλό δείκτη ηρεμίας (tranquillity aereas). Τα αποτελέσματα των συσχετίσεων που προέκυψαν θα μπορούσαν να είναι εξαιρετικά χρήσιμα για τον πολιτικό σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Κοινότητας καθώς και των τοπικών αρχών, καθώς τα διαθέσιμα δεδομένα τηλεπισκόπησης παρέχουν πληροφορίες ακόμα και για μικρές απομονωμένες περιοχές.
Το Λονδίνο, το Παρίσι, το Μιλάνο και η Ρώμη είναι από τις πιο φωτεινές περιοχές στα μάτια του δορυφόρου αν και γενικά η γηραιά ήπειρος εκπέμπει πολύ φως. Η Ελλάδα φαίνεται λίγο σκοτεινότερη από άλλες ευρωπαϊκές χώρες παρόλα αυτά η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη είναι αρκετά ευδιάκριτες από το διάστημα. Συγκεκριμένα, η έκταση της πρωτεύουσας φαίνεται να ξεπερνά τα "καθορισμένα όρια" της πόλης και να εκτείνεται σχεδόν σε ολόκληρη την Αττική. Αυτό επιβεβαιώνει την αστική επέκταση στα προάστια των Αθηνών. Αλλά και στα νησιά τα πράγματα δεν πάνε πίσω. Η Κρήτη επεκτείνεται ειδικά στην περιοχή του Ηρακλείου, της Χερσονήσου, των Χανίων αλλά και της Ιεράπετρας κυρίως λόγω της τουριστικής ανάπτυξης του νησιού και της εποχικής τουριστικής δραστηριότητας
Νομίζατε ότι υποφέρουμε μόνο από τα καυσαέρια και τον θόρυβο; Οι δρόμοι φωτίζονται όλο και περισσότερο, οι λάμπες έχουν κατακλείσει τους δρόμους, τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην άσφαλτο αυξάνονται συνεχώς οι διαφημιστικές επιγραφές δεσπόζουν σε πολλά σημεία της πόλης, σπίτια χτίζονται με γρήγορους ρυθμούς... Η Ελλάδα είναι μια φωτεινή χώρα!
Το Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών πάντως παίρνει αυτές τις φωτογραφίες κι επιχειρεί να συσχετίσει τα δορυφορικά δεδομένα νυχτερινών εκπομπών φωτός με διάφορα οικονομικά και πληθυσμιακά στοιχεία μέσα σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών (GIS). Κι επειδή οι εκπομπές νυκτερινού φωτός συσχετίζονται με τις ανθρώπινες δραστηριότητες μπορούν να χρησιμεύσουν ακόμα και στην χάραξη κοινωνικο-οικονομικής πολιτικής.
Από τις ολοένα και αυξανόμενες εκπομπές νυχτερινού φωτός και η ισορροπία της φύσης διαταράσσεται. Τα έντομα που ζουν στο σκοτάδι, γίνονται υπό το φως εύκολα θηράματα άλλων ζώων. Άλλες φορές εξαντλούνται από τις ατελείωτες διαδρομές αναζητώντας σκοτάδι και δεν μπορούν να πολλαπλασιαστούν με αποτέλεσμα κάποια είδη να κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Ακόμα και οι αστρονόμοι δεν μπορούν πλέον να κάνουν καλά τη δουλειά τους. Οι νυχτερινές παρατηρήσεις τους δυσκολεύουν όλο και περισσότερο. Αλλά και οι περιβαλλοντολόγοι ανησυχούν σοβαρά για την ποιότητα ζωής που φαίνεται να υποβαθμίζεται.. Κι όλα αυτά γιατί οι Έλληνες χρησιμοποιούμε -για τον έναν ή για τον άλλο λόγο- όλο και περισσότερο φως.
Μαρία Πανάγου
