Στην Ανατολική Αττική φαίνεται ότι η πορεία οδεύει προς το τέλος
Πόσα χρόνια θα θεωρούσατε λογικό ότι χρειάζεται ένα οργανωμένο κράτος ώστε να κατασκευάσει ένα βασικό έργο υποδομής για τους πολίτες του; Πέντε, δέκα ή περισσότερα; Στην περίπτωση της εξυπηρέτησης των 155.000 μόνιμων κατοίκων της Ανατολικής Αττικής με αποχετευτικό δίκτυο και βιολογικό καθαρισμό, τα είκοσι χρόνια αποδείχθηκαν λίγα. Το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής εξακολουθεί να εξυπηρετείται από βόθρους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, και αν δεν υπήρχε η καταδίκη από το Ευρωδικαστήριο το 2007 να ασκεί πίεση, είναι σίγουρο ότι θα συζητούσαμε για το ίδιο θέμα για πολλά χρόνια ακόμα...
Αν το θέμα δεν ήταν τόσο δύσοσμο, είναι σίγουρο ότι η υπόθεση των βιολογικών καθαρισμών στην Αττική θα είχε δώσει ένα εξαιρετικό σενάριο για... φαρσοκωμωδία. Οι πρώτες μελέτες για αντιμετώπιση του προβλήματος άρχισαν στα τέλη της δεκαετίας του '80 από την ΕΥΔΑΠ. Ο σχεδιασμός ολοκληρώθηκε το 2003 και προέβλεπε τη δημιουργία τριών βιολογικών καθαρισμών: του ΚΕΛ (Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων) Αεροδρομίου, που κατασκευάστηκε και λειτουργεί μετά από αρκετές περιπέτειες, εξυπηρετώντας όμως μόνο το αεροδρόμιο. Του ΚΕΛ Σπάτων - Ραφήνας (βορείων Μεσογείων) και του ΚΕΛ Παιανίας - Κορωπίου (κεντρικών Μεσογείων).
Με το που ξεκίνησε ο σχεδιασμός άρχισαν... τα παρατράγουδα. Στην περίπτωση του ΚΕΛ Βορείων Μεσογείων, οι δήμοι προσέφυγαν στο ΣτΕ και πέτυχαν το 2008 την ακύρωση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Στη συνέχεια οι δήμοι της περιοχής αποφάσισαν να προχωρήσουν από μόνοι τους, χωρίς επιτυχία. Ενώ η ΕΥΔΑΠ προχώρησε σε νέα επικαιροποιημένη μελέτη, η οποία με τη σειρά της προσεβλήθη στο ΣτΕ, στέλνοντας και πάλι την υπόθεση εκεί από όπου ξεκίνησε. «Σε συνεργασία με την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής υποβάλαμε πρόσφατα νέα ειδική περιβαλλοντική μελέτη, η οποία να πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζει η τελευταία απόφαση του ΣτΕ», λέει στην «Κ» ο κ. Γιάννης Πάσσιος, γενικός διευθυντής ανάπτυξης και έργων της ΕΥΔΑΠ. «Εν τω μεταξύ, προκειμένου να κερδίσουμε χρόνο, εξετάζουμε το ενδεχόμενο να συνδέσουμε το δίκτυο του Γέρακα και της Παλλήνης με τους αγωγούς που οδηγούν στην Ψυττάλεια».
Στον δεύτερο βιολογικό καθαρισμό (Κορωπίου - Παιαινίας), από το 2003 οπότε επελέγη η θέση έως το 2010 ουσιαστικά... δεν έγινε τίποτα. Στα τέλη του 2010 οι μελέτες επικαιροποιήθηκαν και το έργο (προϋπολογισμού 112 εκατ. ευρώ) προκηρύχθηκε. «Μετά τη δεύτερη αξιολόγηση, βρισκόμαστε στη φάση των ενστάσεων, οπότε ελπίζω ότι μέχρι τις αρχές του 2012 θα έχουμε οριστικό ανάδοχο και τα έργα θα ξεκινήσουν», λέει στην «Κ» ο ειδικός γραμματέας υδάτων κ. Ανδρέας Ανδρεαδάκης.
Καθυστερήσεις
Πολλά τα προβλήματα και στον βιολογικό του Θριασίου, που εγκαινιάστηκε μεν, αλλά υπολειτουργεί. Αιτία; Δεν έχουν συνδεθεί οι δήμοι της περιοχής, γιατί το αποχετευτικό δίκτυο δεν έχει κατασκευαστεί. «Στον Ασπρόπυργο, τη Μάνδρα και τη Μαγούλα η κατασκευή του δικτύου είναι προχωρημένη. Η Ελευσίνα υστερεί, καθώς τα έργα καθυστερούν, λόγω αρχαιολογικών ανασκαφών», λέει ο κ. Πάσσιος. «Υπάρχει όμως ένα ακόμη πρόβλημα. Οταν συνδέεις μια περιοχή με βιολογικό, η περιφέρεια κατασκευάζει το δίκτυο αποχέτευσης, ο δήμος τα φρεάτια και ο πολίτης πληρώνει τη σύνδεση της κατοικίας του με το φρεάτιο. Ομως, σε αυτές τις περιοχές οι κάτοικοι αδυνατούν να πληρώσουν τα 500 ευρώ που χρειάζονται για τη σύνδεση...».
Βόθροι στo 85%-90% των ελληνικών κωμοπόλεων
Με την κατασκευή των δύο μεγάλων βιολογικών καθαρισμών στην Ανατολική Αττική θα κλείσει η σημαντικότερη εκκρεμότητα της χώρας έναντι της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Ομως δεν είναι η μόνη. Από το 2005 η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει δημιουργήσει αποχετευτικό δίκτυο και βιολογικούς καθαρισμούς σε όλες τις κωμοπόλεις της (2.000-15.000 κάτοικοι). Εξι χρόνια μετά την παρέλευση της προθεσμίας, το 85-90% των κωμοπόλεων εξακολουθεί να ζει στις λαμπρές εποχές των βόθρων.
Με το ενδεχόμενο νέας ευρωκαταδίκης να είναι ορατό, η Ελλάδα διά του αρμοδίου υπουργείου Περιβάλλοντος αποφάσισε να επιταχύνει τις διαδικασίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος. «Το τελευταίο έτος εντάχθηκαν στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΕΠΠΕΡΑΑ) τουλάχιστον 120-130 νέοι βιολογικοί καθαρισμοί», εξηγεί στην «Κ» ο ειδικός γραμματέας Υδάτων, κ. Ανδρέας Ανδρεαδάκης. «Στόχος μας είναι να φθάσουμε στο 50-60% των περιοχών, ανάλογα με την ωριμότητα των μελετών».
Ο κ. Ανδρεαδάκης εκτιμά ότι η ευθύνη για τις καθυστερήσεις δεν βαρύνει εξ ολοκλήρου την Πολιτεία. «Πριν από ένα έτος είχαμε τους πόρους, αλλά δεν είχαμε υποψηφίους με ώριμες μελέτες. Το τελευταίο διάστημα οι δήμοι κινητοποιήθηκαν και έτσι είχαμε πρόοδο. Αν τα έργα αυτά ενταχθούν έγκαιρα, τότε σε τρία χρόνια μπορεί να έχουμε μια αρκετά διαφορετική εικόνα».
Ανάμεσα στους «μικρούς» βιολογικούς που προγραμματίζονται βρίσκονται και δύο της Αττικής, οι οποίοι όμως απέχουν ακόμα αρκετά από τη δρομολόγησή τους.
- Ο βιολογικός Παλαιάς Φώκαιας. Στις 21/9 το υπουργείο Περιβάλλοντος ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους για την εγκατάσταση βιολογικού καθαρισμού στη θέση «Λατομείο» και την κατασκευή των κεντρικών αποχετευτικών αγωγών. Ομως και εδώ το τοπίο δεν είναι ανέφελο. Ο τοπικός δήμος πρόσφατα άλλαξε γνώμη και ζήτησε αντί βιολογικού να συνδεθεί η περιοχή με την Ψυττάλεια, κάτι που απέκλεισε η ΕΥΔΑΠ. «Το υπουργείο έθεσε τους όρους. Αν τους δεχθούν, θα προχωρήσουν. Εναλλακτική δεν υπάρχει», λέει ο κ. Ανδρεαδάκης.
- Ο βιολογικός Μαραθώνα - Νέας Μάκρης. «Ακόμα δεν υπάρχει μελέτη, δεν υπάρχει συμφωνία του δήμου... Οπότε πρόκειται για το λιγότερο προχωρημένο έργο στην Αττική», εξηγεί ο κ. Ανδρεαδάκης.
http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_1_28/11/2011_416722
