Οταν ο Κόλιν Μπίβαν αποφάσισε τον Νοέμβριο του 2006 να ξεκινήσει ένα ιδιότυπο πείραμα αλλαγής του τρόπου ζωής του ίδιου και της οικογένειάς του δεν είχε ιδέα πού θα κατέληγε. Σήμερα, αρκετά χρόνια μετά την ολοκλήρωση του πειράματός του, ο κύριος Νο Ιmpact Man, (www.no impact man.org) απολαμβάνει την επιτυχία του εγχειρήματος που οδήγησε στη συγγραφή ενός βιβλίου και τη δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ για το πώς είναι να ζει κανείς έναν ολόκληρο χρόνο χωρίς ηλεκτρικό και χαρτί τουαλέτας στην καρδιά του Μανχάταν. Οπως δηλώνει ο ίδιος, στόχος του ήταν να εμπνεύσει τους συμπατριώτες του να πάρουν την υπόθεση του περιβάλλοντος στα χέρια τους.
Εχοντας επί έναν χρόνο απορρίψει τον σύγχρονο τρόπο ζωής στην αμερικανική μεγαλούπολη, υιοθετώντας πρακτικές που παρέπεμπαν στον 19ο αιώνα, σήμερα διαπιστώνει ότι μπορούμε να ζήσουμε με λιγότερα, αφήνοντας μικρότερο αποτύπωμα στον πλανήτη, καταναλώνοντας λιγότερη ενέργεια, δημιουργώντας λιγότερα απορρίμματα, συμβάλλοντας ο καθένας με τον τρόπο του στη διάσωση του πλανήτη αλλάζοντας απλές καθημερινές συνήθειες που απλώς ακολουθούνται γιατί… έτσι έχουμε μάθει.
Γυρνώντας ένα βράδυ στο διαμέρισμά του στη Lower Fifth Avenue, o 42χρονος συγγραφέας διαπίστωσε ότι είχε ξεχάσει αναμμένο το κλιματιστικό. Εκείνη τη στιγμή συνειδητοποίησε ότι δεν είχε κανένα δικαίωμα να γκρινιάζει για την καταστροφή του πλανήτη, το φαινόμενο της υπερθέρμανσης, να αγωνιά σιωπηλά για όλα όσα έθετε στο βιβλίο του ο Αλ Γκορ που έκανε την εποχή εκείνη πάταγο στις ΗΠΑ. Τα πράγματα ήταν απλά, μόνο εμείς είμαστε υπεύθυνοι και μόνον εμείς μπορούμε να διορθώσουμε την κατάσταση.
Ετσι γεννήθηκε το εγχείρημα Νo Impact Man. Επί έναν ολόκληρο χρόνο ο Κόλιν, η γυναίκα του Μισέλ και η κόρη τους Ιζαμπέλ, ανακάλυψαν έναν άλλο τρόπο ζωής, από τον οποίο απουσίαζε το ηλεκτρικό ρεύμα, οι μετακινήσεις με οποιοδήποτε μηχανοκίνητο μέσο, η χρήση οποιασδήποτε μορφής χαρτιού - ακόμη και το χαρτί τουαλέτας απουσίαζε από το νοικοκυριό Μπίβαν, γεγονός που κέντρισε το ενδιαφέρον των New York Times, οι οποίοι στα μέσα περίπου του εγχειρήματος αφιέρωσαν ένα μακροσκελές άρθρο στο πείραμα του Μπίβαν, συμβάλλοντας στο να γίνει ευρύτερα γνωστός, εντός και εκτός των ΗΠΑ.
  |
Η 39χρονη σύζυγος του Κόλιν, Μισέλ, δημοσιογράφος στην οικονομική επιθεώρηση Business Week βρέθηκε ξαφνικά να απαρνιέται τον αγαπημένο της καφέ, να επιστρέφει κάθε απόγευμα από τη δουλειά της με πατίνι και να βρίσκει στο βραδινό τραπέζι ένα γεύμα φτιαγμένο από λαχανικά εποχής που είχαν αγοραστεί από την τοπική λαϊκή αγορά, μαγειρεμένα χωρίς λάδι, αφού αυτό παράγεται έξω από την ακτίνα των 250 μιλίων που είχε θέσει ως όριο ο σύζυγός της. Υπό το φως των κεριών έτρωγαν και συζητούσαν, έπαιζαν με τη δίχρονη κόρη τους Ιζαμπέλ, και τις καλοκαιρινές ημέρες πέρναγαν το μεγαλύτερο διάστημα εκτός σπιτιού, σε πάρκα και στις όχθες του ποταμού… Ακούγεται ειδυλλιακό, αλλά, για μια οικογένεια που μέχρι τότε η ζωή της βασιζόταν στα ντελίβερι και τα ταξί, στο shopping και στα realily shows της τηλεόρασης η αλλαγή ήταν σχεδόν εξωπραγματική.
Το ψυγείο εξαφανίστηκε από τη ζωή τους, το ίδιο και η τηλεόραση, η χρήση ασανσέρ απαγορεύτηκε, μόνον η χρήση του πλυντηρίου ρούχων επιτρεπόταν στο υπόγειο της πολυκατοικίας τους, και φυσικά για ταξίδια… ούτε λόγος. Η οικογένεια δεν αγόρασε τίποτε πέραν των βασικών ειδών ανάγκης, εξαφάνισε από τη ζωή της τη χρήση πλαστικού και τα μόνα σκουπίδια που παρήγαγε ήταν οργανικά και κατέληγαν στον κομποστοποιητή, τα σκουλήκια του οποίου είχαν γίνει το αγαπημένο κατοικίδιο της μικρής Ιζαμπέλ.
Πολλές από τις ανέσεις της εποχής μας έχουν σήμερα επιστρέψει στην καθημερινότητα του Μπίβαν. Οι μετακινήσεις με αεροπλάνο είναι ξανά κομμάτι της ζωής του, αφού τώρα ταξιδεύει πολύ για τις ανάγκες διάδοσης του πρότζεκτ No Impact Man, το ασανσέρ επανήλθε, και φυσικά πια χρησιμοποιεί και λάδι όταν μαγειρεύει. Το χαρτί τουαλέτας ξαναμπήκε στο σπίτι - από ανακυκλωμένο χαρτί τώρα, η τηλεόραση όμως εξακολουθεί να απουσιάζει... Και τόσο ο ίδιος όσο και η σύζυγός του δηλώνουν κερδισμένοι από την εμπειρία τους, η οποία αν μη τι άλλο, τους βοήθησε να αλλάξουν τρόπο σκέψης.
«Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με λιγότερα»
Ο Κόλιν Μπίβαν είχε ως πηγή έμπνευσής του ομάδες όπως οι Compacters (sfcompact.blogspot.org), μια οργάνωση στο Σαν Φρανσίσκο η οποία προτρέπει τα μέλη της να μην αγοράζουν τίποτε έτοιμο, και τους 100 Μile Diet Folks (100milediet.org), ένα ζευγάρι από το Βανκούβερ το οποίο επί ένα χρόνο περιόρισε τη δίαιτά του σε προϊόντα που παράγονταν μόνο σε ακτίνα 100 μιλίων από το διαμέρισμά του, επιδιώκοντας έτσι να ενισχύσει το μήνυμα της κατανάλωσης τοπικών προϊόντων.
«Πρόκειται για τη νέα τάση στο περιβαλλοντικό κίνημα», υποστηρίζει Αντριου Κερ, καθηγητής Περιβαλλοντικής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο της Νεβάδα. «Τέρμα πλέον οι αόριστες θεωρίες για την καταστροφή του πλανήτη. Ολα πλέον εστιάζονται στο τι μπορεί να κάνει ο καθένας από μας στο σπίτι ή στο γραφείο. Δεν μπορούμε να απαρνηθούμε πλήρως ούτε τον σύγχρονο τρόπο ζωής, ούτε τη ζωή στην πόλη, ούτε και να πάρουμε όλοι τα βουνά. Το θέμα είναι τι μπορούμε να κάνουμε μέσα στο πλαίσιο της αστικής μας καθημερινότητας», υπογραμμίζει.
Και φυσικά όλα αυτά μέσα στο πλαίσιο της λογικής. Αυτό που ο Μπίβαν κατάφερε με το ιδιότυπο εγχείρημά του ήταν να αποδείξει πως όλα είναι δυνατά, ακόμη και ένας τόσο διαφορετικός τρόπος ζωής μέσα στην καρδιά του Μανχάταν. «Για μένα υπάρχουν δύο μοντέλα αλλαγής», υπογραμμίζει ο Κόλιν Μπίβαν. «Το ένα αφορά τη συλλογική δράση και την πολιτική. Το άλλο έχει να κάνει με την ατομική δράση και την αλλαγή του τρόπου ζωής. Μέχρι τώρα το περιβαλλοντικό κίνημα εστίαζε την προσοχή του στο πρώτο, πιστεύω όμως ότι μέσω της ατομικής δράσης θα καταφέρουμε να αλλάξουμε κάποια πράγματα».
Στο ερώτημα αν θα πρέπει να ξανασχεδιάσουμε τη ζωή μας, να ζήσουμε με λιγότερα, αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε δραστικά το πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών, ο Κόλιν Μπίβαν είναι κατηγορηματικός. «Είναι σαφές ότι οι ανεπτυγμένες κοινωνίες θα πρέπει να μάθουν να ζουν με λιγότερα αν θέλουμε κάτι να αλλάξει» τονίζει, όμως πιστεύει ότι ενδεχομένως διαπιστώσουν πως ο νέος τρόπος ζωής είναι καλύτερος, όπως διαπίστωσε και ο ίδιος από την εμπειρία του.
