Μια νέα μελέτη έδειξε ότι η διατροφή με οργανικής καλλιέργειας τρόφιμα βελτιώνει σχεδόν όλους τους δείκτες της υγείας, μεταξύ των οποίων η γονιμότητα, η αντοχή στο στρες και η μακροζωία.
Η μελέτη, η οποία παρουσιάζεται στο επιστημονικό περιοδικό «PLoS One», πραγματοποιήθηκε σε έντομα (ειδικότερα, σε δροσόφιλες ή μυγάκια των φρούτων), αλλά τα ευρήματά της ενδέχεται να ισχύουν και για τους ανθρώπους.
Ο Αντώνης Ζαμπέλας, καθηγητής Διατροφής του Ανθρώπου στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, εξηγεί τι είναι μέχρι στιγμής γνωστό για την αξία των βιολογικών τροφίμων.
Τι έδειξε η νέα μελέτη;Οι ερευνητές εφάρμοζαν στις δροσόφιλες διαιτολόγια που περιείχαν εκχυλίσματα από προϊόντα (μπανάνες, πατάτες, σταφίδες, καρπούς σόγιας) συμβατικής ή οργανικής καλλιέργειας. Επιπλέον, τις υπέβαλλαν σε διάφορα τεστ προορισμένα να αξιολογήσουν την υγεία τους.
Οπως διαπιστώθηκε, όσες είχαν μεγαλώσει με τα οργανικής καλλιέργειας τρόφιμα ήταν πιο γόνιμες και με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, ενώ βελτιώσεις παρατηρήθηκαν και όσον αφορά τη δραστηριότητά τους αλλά και την αντοχή τους στο στρες.
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι τα οργανικής καλλιέργειας τρόφιμα άσκησαν θετική επίδραση στην υγεία τους, δεδομένου ότι η γονιμότητα, το επίπεδο της δραστηριότητας και η μακροζωία αποτελούν μερικούς από τους καλύτερους δείκτες για την κατάσταση της υγείας.
Γιατί χρησιμοποιήθηκαν δροσόφιλες;
Οι δροσόφιλες χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στην ιατρική έρευνα, επειδή το μικρό προσδόκιμο ζωής τους επιτρέπει στους επιστήμονες να αξιολογούν βασικές βιολογικές διεργασίες σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα.
Επιπλέον, έχει διαπιστωθεί ότι τα ευρήματα από αυτά τα έντομα παρέχουν στοιχεία που συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση των ασθενειών και των βιολογικών διεργασιών στους ανθρώπους.
Σε τι διαφέρουν τα συμβατικά από τα βιολογικά τρόφιμα;
Σύμφωνα με τις αρχές της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, οι παραγωγοί επιλέγουν φυσικό τρόπο καλλιέργειας και εκτροφής, χρησιμοποιώντας μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον, χωρίς τη χρήση χημικών λιπασμάτων, εντομοκτόνων, παρασιτοκτόνων και ορμονών. Στόχος είναι να παραχθούν πιο υγιεινά τρόφιμα, με παράλληλη προστασία του περιβάλλοντος.
Εχει διερευνηθεί η επίδραση των βιολογικών τροφίμων σε ανθρώπους;
Εχουν γίνει πολλές μελέτες που προσπάθησαν να διερευνήσουν την επίδραση των βιολογικών τροφίμων σε ανθρώπους και να τη συγκρίνουν με αυτήν των συμβατικών.
Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι αλληλοσυγκρουόμενα και γι’ αυτόν τον λόγο οι οδηγίες από επίσημες επιστημονικές εταιρείες δεν προτείνουν την αύξηση στην κατανάλωσή τους με την προσμονή ότι θα βελτιωθεί η υγεία.
Είναι πιο θρεπτικά τα βιολογικά τρόφιμα;
Οι έως τώρα μελέτες έχουν δείξει: πρώτον, είναι ελεύθερα από υπολείμματα φυτοφαρμάκων και άλλων χημικών· δεύτερον, μπορεί κάποια από αυτά να έχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις ορισμένων βιταμινών· τρίτον, μπορεί να έχουν υψηλότερο μικροβιακό φορτίο ακριβώς επειδή δεν έχουν εκτεθεί σε χημικά.
Επιπλέον, η καλλιέργειά τους δεν επιβαρύνει το περιβάλλον. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι έχει τεκμηριωθεί ότι η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από την υπερβολική χρήση φυτοφαρμάκων μπορεί να υποβαθμίσει μακροπρόθεσμα την υγεία όχι μόνο των καλλιεργητών, αλλά και των γειτονικών πληθυσμών (αυξάνει λ.χ. τον κίνδυνο καρκίνου).
Τι πρέπει συνεπώς να κάνουν οι καταναλωτές
Αν κάποιος θέλει να αγοράζει βιολογικά προϊόντα, πρέπει να είναι σίγουρος ότι είναι πιστοποιημένα από αξιόπιστες εταιρείες πιστοποίησης, ειδάλλως θα αγοράζει ακριβά τρόφιμα που ενδεχομένως να μην είναι βιολογικά.
Οσον αφορά εκείνους που προτιμούν τα συμβατικά, αν δεν ξέρουν τον καλλιεργητή και αγοράζουν τρόφιμα από τη λαϊκή, καλό θα ήταν να μην αγοράζουν συνέχεια από τον ίδιο παραγωγό.
Αριθμοί*
3,7% της συνολικής γεωργικής έκτασης στην Ελλάδα αφορά βιολογικές καλλιέργειες
3.098.215 στρέμματα οι βιολογικές εκτάσεις (καλλιεργήσιμες, βοσκοτόπια, αγραναπαύσεις)
950.268 ζώα εκτρέφονται με βιολογικές μεθόδους στην βιολογική κτηνοτροφία (δεν υπολογίζεται ο αριθμός των κυψελών).
7,1% των ελαιώνων καλλιεργούνται βιολογικά
4,1% των αμπελιών καλλιεργούνται βιολογικά
3,3% των εσπεριδοειδών καλλιεργούνται βιολογικά
2,3% των κηπευτικών γενικώς καλλιεργούνται βιολογικά
* έως 32 Δεκεμβρίου 2010
Τι είναι
Ως βιολογικές χαρακτηρίζονται οι καλλιέργειες στις οποίες δεν χρησιμοποιούνται συνθετικά λιπάσματα και ζιζανιοκτόνα, ρυθμιστές ανάπτυξης των φυτών, ορμόνες ή πρόσθετες ουσίες στις ζωοτροφές
Τι έχουν δείξει οι μελέτες
Σε ζώα
Όσα τρέφονται με οργανικής καλλιέργειας τρόφιμα είναι πιο γόνιμα, με μεγαλύτερο προσδόκιμο επιβιώσεως, πιο δραστήρια και με μεγαλύτερη αντοχή στο στρες.
Για την θρεπτική αξία
* Το μεγάλο όφελος των βιολογικών τροφίμων είναι η μη έκθεσή τους σε κάθε είδους φυτοφάρμακα και χημικά, τα οποία έχουν συσχετισθεί με ορισμένους καρκίνους (συμπεριλαμβανομένης της λευχαιμίας στην παιδική ηλικία και του καρκίνου του προστάτη), υπογονιμότητα, αποβολές και άλλα προβλήματα υγείας.
* Τα παιδιά που τρέφονται με βιολογικά τρόφιμα έχουν χαμηλότερα επίπεδα υπολειμμάτων από φυτοφάρμακα στα ούρα τους
* Οριστικό συμπέρασμα για τις τυχόν διαφορές σε θρεπτικά συστατικά των βιολογικών έναντι των συμβατικών τροφίμων, ακόμα δεν έχει εξαχθεί, αλλά ίσως υπερτερούν λίγο τα βιολογικά. Έως στιγμής έχει βρεθεί ότι:
- Τα βιολογικά σκουροπράσινα φυλλώδη λαχανικά και οι βιολογικές πατάτες ίσως περιέχουν περισσότερη βιταμίνη C απ’ ό,τι τα συμβατικής καλλιέργειας
- Τα βιολογικά λαχανικά και δημητριακά ίσως περιέχουν λιγότερες πρωτεΐνες, αλλά καλύτερης ποιότητας απ’ ό,τι τα συμβατικά
- Τα βιολογικά φυλλώδη λαχανικά με βολβό φαίνεται να περιέχουν λιγότερα νιτρώδη σε σύγκριση με τα συμβατικά
- Το βιολογικό γάλα μπορεί να περιέχει σημαντικά περισσότερα επίπεδα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων απ’ ό,τι το συμβατικό
- Τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά πιθανώς περιέχουν περισσότερες φαινόλες
- Τα βιολογικά τρόφιμα πιθανώς περιέχουν περισσότερο φώσφορο
Συμβουλές
* Να αγοράζετε βιολογικά προϊόντα που φέρουν σφραγίδα πιστοποίησης ελέγχου
* Να τα πλένετε καλά, γιατί προσβάλλονται πιο εύκολα από μικρόβια, ακριβώς επειδή δεν έχουν εκτεθεί σε χημικά.
* Να τα φυλάτε αμέσως στο ψυγείο, γιατί έχουν μικρότερο χρόνο συντήρησης από τα συμβατικά.
* Μην αγοράζετε συμβατικά τρόφιμα πάντοτε από τον ίδιο παραγωγό, εάν δεν τον γνωρίζετε
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι τα οργανικής καλλιέργειας τρόφιμα άσκησαν θετική επίδραση στην υγεία τους, δεδομένου ότι η γονιμότητα, το επίπεδο της δραστηριότητας και η μακροζωία αποτελούν μερικούς από τους καλύτερους δείκτες για την κατάσταση της υγείας.
Γιατί χρησιμοποιήθηκαν δροσόφιλες;
Οι δροσόφιλες χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στην ιατρική έρευνα, επειδή το μικρό προσδόκιμο ζωής τους επιτρέπει στους επιστήμονες να αξιολογούν βασικές βιολογικές διεργασίες σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα.
Επιπλέον, έχει διαπιστωθεί ότι τα ευρήματα από αυτά τα έντομα παρέχουν στοιχεία που συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση των ασθενειών και των βιολογικών διεργασιών στους ανθρώπους.
Σε τι διαφέρουν τα συμβατικά από τα βιολογικά τρόφιμα;
Σύμφωνα με τις αρχές της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, οι παραγωγοί επιλέγουν φυσικό τρόπο καλλιέργειας και εκτροφής, χρησιμοποιώντας μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον, χωρίς τη χρήση χημικών λιπασμάτων, εντομοκτόνων, παρασιτοκτόνων και ορμονών. Στόχος είναι να παραχθούν πιο υγιεινά τρόφιμα, με παράλληλη προστασία του περιβάλλοντος.
Εχει διερευνηθεί η επίδραση των βιολογικών τροφίμων σε ανθρώπους;
Εχουν γίνει πολλές μελέτες που προσπάθησαν να διερευνήσουν την επίδραση των βιολογικών τροφίμων σε ανθρώπους και να τη συγκρίνουν με αυτήν των συμβατικών.
Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι αλληλοσυγκρουόμενα και γι’ αυτόν τον λόγο οι οδηγίες από επίσημες επιστημονικές εταιρείες δεν προτείνουν την αύξηση στην κατανάλωσή τους με την προσμονή ότι θα βελτιωθεί η υγεία.
Είναι πιο θρεπτικά τα βιολογικά τρόφιμα;
Οι έως τώρα μελέτες έχουν δείξει: πρώτον, είναι ελεύθερα από υπολείμματα φυτοφαρμάκων και άλλων χημικών· δεύτερον, μπορεί κάποια από αυτά να έχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις ορισμένων βιταμινών· τρίτον, μπορεί να έχουν υψηλότερο μικροβιακό φορτίο ακριβώς επειδή δεν έχουν εκτεθεί σε χημικά.
Επιπλέον, η καλλιέργειά τους δεν επιβαρύνει το περιβάλλον. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι έχει τεκμηριωθεί ότι η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από την υπερβολική χρήση φυτοφαρμάκων μπορεί να υποβαθμίσει μακροπρόθεσμα την υγεία όχι μόνο των καλλιεργητών, αλλά και των γειτονικών πληθυσμών (αυξάνει λ.χ. τον κίνδυνο καρκίνου).
Τι πρέπει συνεπώς να κάνουν οι καταναλωτές
Αν κάποιος θέλει να αγοράζει βιολογικά προϊόντα, πρέπει να είναι σίγουρος ότι είναι πιστοποιημένα από αξιόπιστες εταιρείες πιστοποίησης, ειδάλλως θα αγοράζει ακριβά τρόφιμα που ενδεχομένως να μην είναι βιολογικά.
Οσον αφορά εκείνους που προτιμούν τα συμβατικά, αν δεν ξέρουν τον καλλιεργητή και αγοράζουν τρόφιμα από τη λαϊκή, καλό θα ήταν να μην αγοράζουν συνέχεια από τον ίδιο παραγωγό.
Αριθμοί*
3,7% της συνολικής γεωργικής έκτασης στην Ελλάδα αφορά βιολογικές καλλιέργειες
3.098.215 στρέμματα οι βιολογικές εκτάσεις (καλλιεργήσιμες, βοσκοτόπια, αγραναπαύσεις)
950.268 ζώα εκτρέφονται με βιολογικές μεθόδους στην βιολογική κτηνοτροφία (δεν υπολογίζεται ο αριθμός των κυψελών).
7,1% των ελαιώνων καλλιεργούνται βιολογικά
4,1% των αμπελιών καλλιεργούνται βιολογικά
3,3% των εσπεριδοειδών καλλιεργούνται βιολογικά
2,3% των κηπευτικών γενικώς καλλιεργούνται βιολογικά
* έως 32 Δεκεμβρίου 2010
Τι είναι
Ως βιολογικές χαρακτηρίζονται οι καλλιέργειες στις οποίες δεν χρησιμοποιούνται συνθετικά λιπάσματα και ζιζανιοκτόνα, ρυθμιστές ανάπτυξης των φυτών, ορμόνες ή πρόσθετες ουσίες στις ζωοτροφές
Τι έχουν δείξει οι μελέτες
Σε ζώα
Όσα τρέφονται με οργανικής καλλιέργειας τρόφιμα είναι πιο γόνιμα, με μεγαλύτερο προσδόκιμο επιβιώσεως, πιο δραστήρια και με μεγαλύτερη αντοχή στο στρες.
Για την θρεπτική αξία
* Το μεγάλο όφελος των βιολογικών τροφίμων είναι η μη έκθεσή τους σε κάθε είδους φυτοφάρμακα και χημικά, τα οποία έχουν συσχετισθεί με ορισμένους καρκίνους (συμπεριλαμβανομένης της λευχαιμίας στην παιδική ηλικία και του καρκίνου του προστάτη), υπογονιμότητα, αποβολές και άλλα προβλήματα υγείας.
* Τα παιδιά που τρέφονται με βιολογικά τρόφιμα έχουν χαμηλότερα επίπεδα υπολειμμάτων από φυτοφάρμακα στα ούρα τους
* Οριστικό συμπέρασμα για τις τυχόν διαφορές σε θρεπτικά συστατικά των βιολογικών έναντι των συμβατικών τροφίμων, ακόμα δεν έχει εξαχθεί, αλλά ίσως υπερτερούν λίγο τα βιολογικά. Έως στιγμής έχει βρεθεί ότι:
- Τα βιολογικά σκουροπράσινα φυλλώδη λαχανικά και οι βιολογικές πατάτες ίσως περιέχουν περισσότερη βιταμίνη C απ’ ό,τι τα συμβατικής καλλιέργειας
- Τα βιολογικά λαχανικά και δημητριακά ίσως περιέχουν λιγότερες πρωτεΐνες, αλλά καλύτερης ποιότητας απ’ ό,τι τα συμβατικά
- Τα βιολογικά φυλλώδη λαχανικά με βολβό φαίνεται να περιέχουν λιγότερα νιτρώδη σε σύγκριση με τα συμβατικά
- Το βιολογικό γάλα μπορεί να περιέχει σημαντικά περισσότερα επίπεδα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων απ’ ό,τι το συμβατικό
- Τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά πιθανώς περιέχουν περισσότερες φαινόλες
- Τα βιολογικά τρόφιμα πιθανώς περιέχουν περισσότερο φώσφορο
Συμβουλές
* Να αγοράζετε βιολογικά προϊόντα που φέρουν σφραγίδα πιστοποίησης ελέγχου
* Να τα πλένετε καλά, γιατί προσβάλλονται πιο εύκολα από μικρόβια, ακριβώς επειδή δεν έχουν εκτεθεί σε χημικά.
* Να τα φυλάτε αμέσως στο ψυγείο, γιατί έχουν μικρότερο χρόνο συντήρησης από τα συμβατικά.
* Μην αγοράζετε συμβατικά τρόφιμα πάντοτε από τον ίδιο παραγωγό, εάν δεν τον γνωρίζετε
Πηγή: organiclife.gr