Μετά το χρυσό, τις μετοχές και τα ομόλογα, οι μεγάλοι επενδυτές στρέφονται σε έναν ασυνήθιστο τομέα: τη γεωργία. Η Goldman Sachs και η Morgan Stanley συγκεντρώνουν εκατομμύρια δολ. κάθε χρόνο για αγροτικά funds στην Αφρική και στη Λατινική Αμερική. Μεγάλοι παίκτες του αγροτικού τομέα στις ΗΠΑ νοικιάζουν τεράστιες εκτάσεις στην Αφρική, από τις οποίες αναμένουν να πάρουν μεγάλες σοδειές και, φυσικά, μεγάλα κέρδη.
Εν τω μεταξύ, οι αραβικές χώρες ψάχνουν στο εξωτερικό για εύφορα εδάφη, φοβούμενες πως στο μέλλον θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα λειψυδρίας.
Επενδυτικές ευκαιρίες
Πολλοί παράγοντες εξηγούν αυτή την επενδυτική στροφή. Οι ψηλές τιμές του πετρελαίου το 2007 οδήγησαν σε υψηλές τιμές παραγωγής -και μεταφοράς- των γεωργικών προϊόντων. Η άνοδος των τιμών διογκώθηκε από ξηρασίες στην Ανατολική Ευρώπη και την Αυστραλία. Διαβλέποντας ευκαιρίες, επενδυτές και εταιρικοί αγρότες έστρεψαν το βλέμμα τους στην Κένυα, το Σουδάν, την Τανζανία και την Αιθιοπία.
Οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών, οι οποίες κάθε χρόνο δέχονται δισεκατομμύρια δολάρια σε τρόφιμα ως ανθρωπιστική βοήθεια, νοίκιασαν μεγάλες εκτάσεις σε ξένους επενδυτές έναντι υποσχέσεων για λεφτά, δρόμους και σχολεία. Πάντως δεν ζητήθηκε η γνώμη των κατοίκων και εκτάσεις που θεωρούσαν δικές τους δόθηκαν σε ξένους. Έτσι αναπόφευκτα αναδύθηκαν θέματα εκμετάλλευσης, που απασχολούν την περιοχή για αιώνες.
Ένα ασυνήθιστο συνέδριο
Το πρώτο μισό του 2009, private equity funds συγκέντρωσαν περισσότερα από 2 δισ. δολ. για επενδύσεις σε γεωργικές εκτάσεις, με τη Blackrock να διαθέτει για αυτό τον σκοπό 500 εκατ. Τον περασμένο Ιούνιο, διοργανώθηκε στη Νέα Υόρκη ένα ασυνήθιστο συνέδριο,: το Global AgrInvesting 2009, στο οποίο παρευρέθηκαν πολλοί θεσμικοί επενδυτές, όπως τα funds των πανεπιστημίων του Χάρβαρντ και της Νέας Υόρκης και συνταξιοδοτικά ταμεία. Τους υποσχέθηκαν πως στην Αφρική η δυτική τεχνολογία μπορεί να κάνει θαύματα, να γονιμοποιήσει μεγάλες εκτάσεις και να δημιουργήσει σεβαστά κέρδη. «Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για τις αγροτικές εκτάσεις της Αφρικής», δηλώνει η εταιρεία που προσέλκυσε τους πιθανούς επενδυτές στο συνέδριο.
Η Ιαπωνία, η Κίνα και άλλες ασιατικές χώρες έχουν αγροτικές εκτάσεις στη «μαύρη ήπειρο» για πάνω από 20 χρόνια. Η Σαουδική Αραβία διοργάνωσε μια πολυτελή εκδήλωση τον Μάρτιο στο Ριάντ για να γιορτάσει την πρώτη σοδειά από ένα project αξίας 100 εκατ. δολ. Τον Δεκέμβριο του 2008, ο πρόεδρος της Κένυας συναντήθηκε στο Κατάρ με αξιωματούχους για μια πιθανή συμφωνία, όπου το Εμιράτο θα έχτιζε ένα λιμάνι σε μια παραθαλάσσια πόλη του αφρικανικού κράτους, με αντάλλαγμα τη μακροχρόνια μίσθωση μιας τεράστιας έκτασης για την καλλιέργεια ρυζιού.
Εντάσεις
Τα στελέχη που βρίσκονται πίσω από αυτό το κυνήγι για αγροτική γη ισχυρίζονται πως ενισχύουν τις τοπικές οικονομίες. Η Dominion Farms, μια αμερικανική εταιρεία, ενοικιάζει μια μεγάλη έκταση στην Κένυα κοντά στο χωριό όπου ζει η γιαγιά του Μπαράκ Ομπάμα για 140 χιλ. δολ. το χρόνο. Ο πρόεδρός της, Κάλβιν Μπέργκες, περηφανεύεται πως η εταιρεία δίνει δουλειές σε εκατοντάδες ντόπιους. «Πριν έρθουμε εδώ, η περιοχή ήταν ένας βάλτος όπου κυριαρχούσε η ελονοσία», λέει. Η Dominion σχεδιάζει να πουλήσει ρύζι σε αφρικανικές χώρες και ψάρια ιχθυοτροφείου στην Ευρώπη.
Ωστόσο στην Κένυα οι ντόπιοι δεν συμμερίζονται τις απόψεις του Μπέργκερ. Οι αγρότες διαμαρτύρονται επειδή απομακρύνονται από τις εκτάσεις τους χωρίς αποζημίωση. Ισχυρίζονται πως στα έξι χρόνια της παρουσίας της στην περιοχή, η εταιρεία δεν δημιούργησε τόσες θέσεις εργασίας όσες λέει. Οι χωρικοί την κατηγορούν πως μολύνει τα νερά και αρρωσταίνει τα ζώα, κατηγορίες που η εταιρεία αρνείται.
Στην περιοχή δημιουργούνται εντάσεις. Ένας χωρικός λέει πως πριν κάποιον καιρό, δέκα από τις αγελάδες του μπήκαν κατά λάθος στην ιδιοκτησία της Dominion. Οι υπάλληλοι της εταιρείας κατάσχεσαν όλο το κοπάδι, συνολικά 150 ζώα, και τα οδήγησαν στο αστυνομικό τμήμα. Το κοπάδι κρατήθηκε για δύο εβδομάδες και περισσότερα από 20 ζώα πέθαναν. Ο κτηνοτρόφος λέει πως δεν εισέπραξε τίποτα για τις απώλειές του.
Ο Μπέργκες πάντως σε φαίνεται να συμμερίζεται την οργή του. Τα αδέσποτα κοπάδια, αναφέρει, μπορούν να εξαπλώσουν επιδημίες. «Μπορείτε να φανταστείτε έναν παραγωγό ρυζιού στο Κεντάκι να επιτρέπει αδέσποτα ζώα στην έκτασή του;», ρωτάει.
Οι ντόπιοι έχουν και άλλα παράπονα από την παρουσία της αμερικανικής εταιρείας. Φοβούνται πως η Dominion θα τους αναγκάσει να αναζητήσουν εργασία στην πρωτεύουσα της Κένυα, το Ναϊρόμπι, ένα μέλλον που όλοι απεύχονται. Επίσης, ο δήμαρχος της περιοχής λέει πως η εταιρεία χρησιμοποιεί φυτοφάρμακα, τα οποία σκοτώνουν τα ζώα τους, ενώ το 2007 το χωριό επλήγη από ισχυρότατες πλημμύρες που οδήγησαν σε μεγάλες καταστροφές, με πολλούς ανθρώπους να χάνουν τις περιουσίες τους και να μένουν άστεγοι. Αποδίδει την πρωτοφανή καταστροφή σε μια χωματερή που διατηρεί η αμερικανική εταιρεία. «Δεν έχουμε καμιά σχέση με την πλημμύρα», ισχυρίζεται ο Μπέργκες. «Αυτοί οι άνθρωποι θέλουν απλά κάποιον να κατηγορήσουν».
Το στέλεχος από τις ΗΠΑ πήγαινε σε τοπικές εκκλησίες και μιλούσε στους χωρικούς, για να καλλιεργήσει κλίμα καλών σχέσεων. «O Μπέργκες ήρθε στην εκκλησία μου και μας είπε πως δεν γνωρίζουμε το Χριστό αρκετά καλά και θα πρέπει να κάνουμε το σωστό για να ευημερήσουμε», λέει ο δήμαρχος της περιοχής. «Είμαστε πιο φτωχοί τώρα», συμπληρώνει.
Πηγή: “Κεφάλαιο”
http://psychanaptyxis.blogspot.com
