Η ξενοφοβία και ο εξτρεμισμός είναι συμπτώματα κοινωνιών σε βαθιά κρίση. Το 2012, η ακροδεξιά Χρυσή Αυγή κέρδισε 21 έδρες στις βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, η δεξιά πτέρυγα Jobbik κέρδισε έδαφος στην Ουγγαρία, και η Marine Le Pen του Εθνικού Μετώπου έλαβε ισχυρή υποστήριξη στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας. Η αυξανόμενη υποστήριξη για παρόμοιες δυνάμεις σε όλη την Ευρώπη οδηγεί σε ένα αναπόφευκτο συμπέρασμα: η παρατεταμένη οικονομική κρίση της ηπείρου μας υποδηλώνει τη δημιουργία μιας κρίσης αξιών, που απειλεί πλέον την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όταν αποτελούσε απλά και μόνο μια φιλοδοξία, η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν μια πάρα πολύ ελκυστική ιδέα που τροφοδοτούσαι τη φαντασία πολλών. Ήταν η ενσάρκωση μιας ανοιχτής κοινωνίας - μια εθελοντική ένωση κυρίαρχων κρατών, πρόθυμων να εγκαταλείψουν μέρος της κυριαρχίας τους για το κοινό καλό. Μοιράζονταν μια κοινή ιστορία, στην οποία η Γαλλική Επανάσταση, με το σύνθημα της ελευθερίας, της ισότητας και της αδελφοσύνης, άφηνε μια μόνιμη κληρονομιά. Με βάση αυτή την παράδοση, τα κράτη μέλη διαμόρφωσαν μια ένωση που βασίζεται στην ισότητα χωρίς να κυριαρχείται από οποιοδήποτε κράτος ή εθνικότητα.
Η κρίση του ευρώ έχει μετατρέψει πια την ΕΕ σε κάτι ριζικά διαφορετικό. Μακριά από το όραμα της εθελοντικής ένωσης, η ευρωζώνη πλέον συγκρατείται ενωμένη με σκληρή πειθαρχία. Η ΕΕ έχει γίνει μια ιεραρχική διάταξη, στην οποία το κέντρο υπαγορεύει τη πολιτική, ενώ η περιφέρεια είναι όλο και περισσότερο επισφαλής. Αντί της αδελφοσύνης και της αλληλεγγύης, τα εχθρικά στερεότυπα πολλαπλασιάζονται.