Συναγερμός στη Μεσόγειο

Σε ωρολογιακή βόμβα για την οικονομία των παράκτιων περιοχών της Μεσογείου κινδυνεύουν να εξελιχθούν οι κλιματικές αλλαγές, σύμφωνα με την πλέον πλήρη έρευνα που έχει παρουσιάσει μέχρι στιγμής η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. 

Υπολογίζοντας συνολικά 42 κοινωνικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς παράγοντες, το βρετανικό ινστιτούτο Maplecroft δημοσιοποίησε τον παγκόσμιο χάρτη με τις χώρες που είναι περισσότερο ευάλωτες στις μεταβολές που ήδη βιώνει το παγκόσμιο κλίμα. 

Η διαφορά με τις δεκάδες έρευνες που έχουν γίνει στο παρελθόν είναι ότι οι Βρετανοί δεν έμειναν απλώς στην πιθανότητα εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινομένων ή φυσικών καταστροφών που αντιμετωπίζει κάθε περιοχή του πλανήτη.

Αντιθέτως, προχώρησαν ένα βήμα παρακάτω, εκτιμώντας τις συνέπειες που θα έχουν αυτές στην οικονομική ζωή μιας κοινωνίας, αλλά και την ικανότητα των τοπικών κυβερνήσεων να ανταποκριθούν σε αυτές τις προκλήσεις. Για τη χώρα μας και την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, τα νέα δεν είναι τα πλέον ευχάριστα.

Υψηλό ρίσκο
Μαζί με τη νότια Ισπανία, τις ακτές του Μαρόκου και της Αλγερίας, τη Σικελία, τη Σαρδηνία, τη δυτική και νότια πλευρά της Τουρκίας και τις μεσογειακές χώρες της Μέσης Ανατολής, μέρος του παράκτιου και νησιωτικού ελληνικού χώρου αντιμετωπίζει μεσαίο προς υψηλό ρίσκο σφοδρών επιπτώσεων από τις κλιματικές αλλαγές. 

Τι σημαίνει, όμως, αυτό για την κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας μας και της ευρύτερης γεωγραφικής γειτονιάς μας; «Οι οργανισμοί και οι επιχειρήσεις που έχουν κεφάλαια ή περιουσιακά στοιχεία στις χώρες αυτές θα αρχίσουν να εκτίθενται περισσότερο σε διάφορα ρίσκα, τα οποία δεν αφορούν μόνο τις φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα. Αλλά τέτοια ρίσκα είναι η διασφάλιση των πλουτοπαραγωγικών πηγών μιας χώρας ή ακόμη και οι εγχώριες αναταράξεις και συγκρούσεις», εξηγεί ο επικεφαλής της έρευνας της Maplecroft, Μάθιου Μπουνς.

Μ’ αυτή τη φιλοσοφία, ο βαθμός του ρίσκου που αντιμετωπίζει κάθε χώρα εξαρτάται από παράγοντες όπως η εξάρτηση του πληθυσμού από την αγροτική παραγωγή, η διαθεσιμότητα των φυσικών πόρων, οι υποδομές υγείας και αντιμετώπισης καταστροφών, η σταθερότητα των κυβερνήσεων και η πυκνότητα των οικισμών σε παραθαλάσσιες περιοχές. 

«Ακόμη και πολύ μικρές αλλαγές στη θερμοκρασία μπορεί να έχουν τεράστιες συνέπειες στο περιβάλλον από το οποίο εξαρτώνται οι άνθρωποι, μειώνοντας τα αποθέματα νερού και την παραγωγικότητα των καλλιεργειών. Μπορεί ακόμη να συμβάλουν και στην εξάπλωση νέων επιδημιών. Καταλαβαίνουμε πολύ εύκολα πως όλα αυτά μπορούν να επηρεάσουν την οικονομία και την ευμάρεια μιας κοινωνίας», λέει η Αν Μος, περιβαλλοντική αναλύτρια της Maplecroft. 

Όλεθρος στην Ασία
Αν και το κλιματικό μέλλον για την Ελλάδα και τη Μεσόγειο δεν προδιαγράφεται ευοίωνο, τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα για πολλές άλλες περιοχές της υφηλίου. Οι εκτιμήσεις του βρετανικού ινστιτούτου έχουν καταλήξει σε κλιματικό ρίσκο μέγιστου βαθμού σε συνολικά 16 χώρες, από τις οποίες οι 10 βρίσκονται στην Ασία. 

Μέγιστο ρίσκο αντιμετωπίζουν σχεδόν όλες οι χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας, η οποία αποτελεί την περιοχή που πλήττεται από τις φυσικές καταστροφές περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στον κόσμο. Για του λόγου το αληθές, φτάνει να ανατρέξουμε στον πρόσφατο όλεθρο των πλημμυρών του Πακιστάν, που άφησε άστεγους 20 εκατομμύρια κατοίκους. Ένας άλλος παράγοντας είναι η πυκνοκατοίκηση και τρανό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο επηρεάζει τη σφοδρότητα των κλιματικών επιπτώσεων αποτελεί το Μπανγκλαντές. 

Η έκταση του Μπανγκλαντές είναι ελάχιστα μεγαλύτερη από αυτή της Ελλάδας (144.000 τ.χλμ., έναντι 132.000 τ.χλμ.), ο πληθυσμός του όμως ξεπερνά τα 160 εκατομμύρια άτομα! Επιπλέον, από τις χώρες του μέγιστου κινδύνου, πέντε βρίσκονται στην Αφρικανική ήπειρο, όπου το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στην έλλειψη νερού.

Σε καλύτερη θέση η Β. Ευρώπη

Τον χαμηλότερο κίνδυνο να αντιμετωπίσουν σοβαρό κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα από τις κλιματικές αλλαγές έχουν οι χώρες της βόρειας Ευρώπης. Εκεί, οι μεταβολές στα συνηθισμένα θερμοκρασιακά δεδομένα πρόκειται απλώς να κάνει πιο ήπιο τον βαρύ βορειοευρωπαϊκό χειμώνα, ενώ το υψηλό βιοτικό επίπεδο και η κυβερνητική σταθερότητα διασφαλίζουν τις χώρες αυτές από οποιεσδήποτε αναταράξεις. Μικρότερο ρίσκο αντιμετωπίζει η Νορβηγία, ενώ ακολουθούν Φινλανδία, Ισλανδία, Ιρλανδία και Σουηδία.

Ο παγκόσμιος χάρτης του περιβαλλοντικού κινδύνου πρόκειται να παρουσιαστεί από το βρετανικό ινστιτούτο Maplecroft στην Παγκόσμια Σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, που θα διεξαχθεί τον προσεχή Δεκέμβριο στο Κανκούν του Μεξικό. 

ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΝΤΗ    
πηγη real.gr